Topvraag, Menno — leuk én scherp. Ik beantwoord dit in twee delen: (A) technisch/praktisch: hoe haalbaar zijn zulke versnellingen? en (B) fundamenteel: kun je erdoor *eerder* op je startpunt aankomen (tijdreizen / causality)?
### (A) Praktisch: versnellen naar hoge snelheid in extreem korte tijd
Eerst even wat getallen (stap voor stap, geen fouten):
* **0 → 100 km/h** is een snelheidstoename van (100/3{,}6 = 27{,}78\ \text{m/s}).
* Als je dat in **1 seconde** doet: gemiddelde versnelling (a \approx 27{,}8\ \text{m/s}^2), oftewel ≈**2,83 g** (1 g = 9,81 m/s²).
* Dat is **goed haalbaar** voor voertuigen en kort draaglijk voor mensen (jongensauto’s, accelererende treinen, sommige elektrische auto’s bereiken 0–100 in ~3–4 s; sportwagens doen het sneller, en sommige testapparaten heel veel sneller). Mensen kunnen kort ~3 g verdragen zonder g-pak; straaljagers halen veel hogere g-waarden (met speciale pakken).
* Als je 0→100 km/h in **0,1 s** wilt doen: (a \approx 278\ \text{m/s}^2) ≈ **28 g** → dodelijk voor onbeschermd menselijk lichaam en waarschijnlijk destructief voor voertuigconstructies.
* **41.000 km/h** = (41{,}000/3{,}6 \approx 11{,}389\ \text{m/s}). Ter vergelijking:
* lage baan rond aarde (LEO) snelheden ~7,9 km/s (≈28.440 km/h).
* ontsnappingssnelheid van aarde ≈11,2 km/s (≈40.320 km/h).
Dus 41.000 km/h is **rond ontsnappingssnelheid** — ruim boven snelheden die civiele vliegtuigen bereiken en in het regime van raket/ruimtevaartsnelheden.
Als je 0 → 41.000 km/h in **1 s** zou proberen: dat vereist (a \approx 11{,}389\ \text{m/s}^2) ≈ **1.160 g**. Let op: dit is *structureel* gigantisch en *medisch* zeker dodelijk zonder extreme bescherming. (Opmerking: 1.160 g lijkt relatief “slechts” 1.160 maal 9,81 — ja, astronomisch hoog.)
Realistischer: bij mensvriendelijke **3 g** zou het bereiken van 41.000 km/h ongeveer (t = v/a \approx 387\ \text{s}) ≈ **6,5 minuten** duren; bij **9 g** nog ≈2,1 minuten. Voor raketten is het bereiken van die snelheden wel routine, maar niet in 1 s en niet met menselijke passagiers aan boord zonder enorme technische maatregelen.
**Kort:** 0→100 km/h in <1 s is technisch mogelijk maar boven ~3 g wordt het riskant voor mensen; 0→41.000 km/h in 1 s is praktisch onmogelijk voor mensen en vrijwel alle materialen — enorme krachten en energie zouden structuren vernietigen en je lichaam verpletteren.
### (B) Fundamenteel: kun je door zulke bewegingen *eerder* op je startpunt zijn dan je vertrok?
Hier zit de kern: **nee — je kunt niet door subluminale beweging (langzamer dan licht) ’terug in de tijd’ reizen en vóór je vertrek op dezelfde plek aankomen.** Dit is geen praktische limiet alleen — het is een fundamenteel principe van oorzaak en gevolg (causaliteit) in relativiteit.
Een paar punten om de verwarring te ontkrachten:
1. **Afspraken over ‘eerder’ en lokale tijdzones**
Als je heel snel westwaarts vliegt, kun je op de klok *lokale tijd* terugkrijgen (je kruist tijdzones), en dat voelt als “terug in de tijd”. Bijvoorbeeld: vertrek Amsterdam 12:00, vlieg 10 uur west en arriveer op dezelfde kalenderdag lokale tijd. Dat is puur een conventie van lokale tijdzones — géén fysische terugkeer in absolute tijd.
2. **Effect van aardrotatie**
De aarde draait onder ons (bij evenaar ~1.670 km/h). Als je tegen de draairichting in vliegt, vermindert dat je *relatieve* baan rond de aardas — maar dat verandert geen fundamentele volgorde van gebeurtenissen. Je kunt de rotatie gebruiken om sneller in lokale termen ergens te zijn (wind, rotatie en straalstelsels spelen mee), maar je komt niet vóór je eigen vertrek aan.
3. **Relativiteit en tijd**
In speciale relativiteit geldt: reizen met **snelheden < c** (de lichtsnelheid) kan je maximaal laten ervaren dat er voor jou minder tijd verstrekt (tijdsdilatatie). Dat maakt je ‘jonger’ ten opzichte van achterblijvers (twin paradox), maar **niet** dat je gebeurtenissen chronologisch omkeert of vóór je vertrek aanwezig bent.
4. **Wat wél theoretisch nodig zou zijn**
Om écht naar het verleden te reizen heb je exotische oplossingen van algemene relativiteit nodig (zogenoemde *closed timelike curves*), die praktisch en waarschijnlijk zelfs principieel onmogelijk zijn: ze zouden enorme, ongelofelijke energieën, exotische materie (negatieve energie) of singulariteiten vereisen, en bijna alle fysici achten die fysisch onrealistisch.
5. **Jouw voorbeeld met 41.000 km/h**
Zelfs als je in één seconde die 41.000 km/h haalt en direct terugvliegt naar je startlocatie, zul je nooit vóór je eigen vertrek aankomen. Hooguit kun je (door tijdzones) op een klok lezen dat het vroeger is dan bij vertrek, maar in absolute, causale zin is dat geen terugreis in de tijd.
### Conclusie — kort & krachtig
* **0 → 100 km/h in <1 s:** technisch mogelijk (afhankelijk van g’s); 1 s → ~2,8 g (redelijk), 0,1 s → ~28 g (gevaarlijk/dodelijk).
* **0 → 41.000 km/h in 1 s:** praktisch en fysisch vrijwel onmogelijk voor mensen en structuren (vereist ≈1.160 g). Raketten bereiken dergelijke snelheden, maar niet in 1 s.
* **Tijdreizen door tegen aardrotatie in te vliegen?** Nee — je kunt lokaal klokverschillen of “eerder op de lokale klok” ervaren (tijdzones), maar je raakt de causaliteit niet en je komt niet vóór je vertrek aan. Echte terugkeer in de tijd vereist fysica buiten de bekende, experimenteel ondersteunde theorieën.
Als je wil, reken ik snel uit wat de g-waarde en tijd zijn voor andere voorbeelden die je in je hoofd hebt (bijv. 0→300 km/h in 0,5 s, of 0→escape velocity in X g). Welke snelheid/tijd wil je nog doorrekenen?
